Căn bệnh thế kỷ 21

Bệnh tật: Thế kỷ 21 đã mang lại nhiều tiến bộ trong công nghệ và phương pháp điều trị y tế, nhưng thế giới vẫn đang phải vật lộn với những căn bệnh mới đang xuất hiện với tốc độ đáng báo động.

Từ các loại vi-rút dễ lây lan đến các bệnh mãn tính gây suy nhược, xã hội chúng ta ngày càng nhận thức được mối đe dọa do các căn bệnh hiện đại này gây ra.

Khi chúng ta tiếp tục đạt được tiến bộ trong cuộc chiến chống lại các căn bệnh này, điều cần thiết là phải hiểu được nguyên nhân và tác động của các căn bệnh thế kỷ 21.

Một trong những căn bệnh khét tiếng nhất thời đại này là SARS-CoV-2, thường được gọi là Covid-19.

Loại virus corona mới này đã lây nhiễm cho hàng triệu người trên khắp thế giới kể từ khi xuất hiện vào cuối năm 2019 và tiếp tục tàn phá hệ thống y tế công cộng trên toàn thế giới.

Các loại bệnh truyền nhiễm lớn khác, chẳng hạn như HIV/AIDS, virus Zika và virus Tây sông Nile, cũng đã tác động lớn đến dân số toàn cầu trong những thập kỷ gần đây.

Nguyên nhân: Viêm mãn tính

Viêm mãn tính là thuật ngữ chung cho nhiều loại bệnh ngày càng phổ biến trong thế kỷ 21.

Bệnh này ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi và hoàn cảnh, và nhiều trường hợp không được chẩn đoán do các triệu chứng mơ hồ và đa dạng.

Nguyên nhân gây ra tình trạng này rất phức tạp và đa yếu tố, nhưng một số yếu tố góp phần phổ biến bao gồm chế độ ăn uống kém, ô nhiễm môi trường, căng thẳng, hút thuốc, khuynh hướng di truyền và lối sống ít vận động.

Ngoài ra, tình trạng viêm có thể do nhiễm trùng như bệnh Lyme hoặc viêm gan siêu vi.

Hệ thống miễn dịch được thiết kế để bảo vệ chúng ta khỏi bệnh tật và chấn thương, tuy nhiên, tình trạng viêm mãn tính có thể xảy ra khi hệ thống miễn dịch không nhận diện được mô khỏe mạnh là an toàn.

Để phản ứng với các mối đe dọa tiềm tàng, chẳng hạn như vi khuẩn hoặc vi-rút, hệ thống này sản sinh ra các tế bào bạch cầu tấn công các tế bào khỏe mạnh thay vì các tác nhân xâm nhập lạ, gây ra tình trạng sưng tấy hoặc đau kéo dài ở nhiều bộ phận khác nhau của cơ thể.

Bệnh liên quan đến béo phì

Thế kỷ 21 chứng kiến sự gia tăng các bệnh tật và biến chứng sức khỏe liên quan đến béo phì.

Béo phì là một yếu tố nguy cơ chính gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng, bao gồm bệnh tiểu đường loại 2, bệnh tim, đột quỵ, một số bệnh ung thư và chứng ngưng thở khi ngủ.

Chỉ số khối cơ thể (BMI) của một cá nhân được sử dụng để xác định xem họ có bị coi là béo phì hay không.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa béo phì là người có BMI trên 30.

Béo phì có thể gây ra tổn thương lâu dài cho cơ thể nếu không được điều trị.

Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch lên 40-50%. Nó cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn năm lần so với những người có cân nặng khỏe mạnh.

Người béo phì cũng có thể mắc các vấn đề về sức khỏe tâm thần như trầm cảm và lòng tự trọng thấp do nhận thức tiêu cực của xã hội về tình trạng của họ.

Làm thế nào để ngăn ngừa béo phì?

Béo phì là một trong những căn bệnh phổ biến nhất trong thế kỷ 21, với khoảng 401 phần trăm người lớn ở Hoa Kỳ bị thừa cân hoặc béo phì.

Thống kê đáng lo ngại này đã khiến cá nhân và chuyên gia chăm sóc sức khỏe ngày càng nhận thức rõ hơn về cách phòng ngừa tình trạng này.

Bước đầu tiên để ngăn ngừa béo phì là thúc đẩy thói quen ăn uống lành mạnh hơn.

Kết hợp chế độ ăn uống cân bằng đầy đủ trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc vào các bữa ăn hàng ngày có thể giúp giảm hiệu quả lượng calo dư thừa có thể dẫn đến tăng cân.

Ngoài ra, tham gia các hoạt động thể chất thường xuyên như chạy, đi bộ hoặc chơi thể thao cũng giúp bạn đốt cháy thêm calo và duy trì cân nặng cơ thể khỏe mạnh.

Cuối cùng, điều quan trọng là những người có nguy cơ béo phì phải nhận thức được hành vi sức khỏe của mình và thực hiện những thay đổi cần thiết.

Ô nhiễm không khí và bệnh tật

Ô nhiễm không khí là mối quan ngại lớn đối với sức khỏe cộng đồng và là một trong những căn bệnh cấp bách nhất của thế kỷ 21.

Người ta ước tính có khoảng 7 triệu người chết sớm mỗi năm do các bệnh liên quan đến ô nhiễm không khí, khiến nó trở thành một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới.

Các nguồn gây ô nhiễm không khí chính là các hoạt động công nghiệp, đốt nhiên liệu hóa thạch để sản xuất năng lượng và vận tải, cũng như đốt rác thải sinh hoạt và nông nghiệp.

Các chất gây ô nhiễm này có thể ở dạng hạt, ôzôn ở tầng mặt đất, nitơ đioxit và lưu huỳnh đioxit, có thể xâm nhập vào phổi và máu của chúng ta, gây ra các tác động xấu đến sức khỏe như hen suyễn, đau tim, các bệnh về đường hô hấp và thậm chí là ung thư.

Ngoài việc gây nguy hiểm cho sức khỏe con người, ô nhiễm không khí còn gây ra thiệt hại về môi trường, chẳng hạn như mưa axit, ảnh hưởng đến con người và động vật hoang dã.

Làm thế nào để tránh bệnh tật

Thế kỷ 21 đã mang lại nhiều tiến bộ trong công nghệ và y học, nhưng sự xuất hiện của các căn bệnh mới đang là mối lo ngại ngày càng tăng của nhiều người.

Từ siêu vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh đến các bệnh thoái hóa mãn tính, việc hiểu cách ngăn ngừa những căn bệnh này nên là ưu tiên hàng đầu của mọi cá nhân hiện đại.

Một cách để tránh các bệnh thường gặp trong thế kỷ 21 là thực hành vệ sinh tốt và sạch sẽ.

Điều này bao gồm việc thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sau khi tiếp xúc với vi khuẩn, tránh tiếp xúc gần với bất kỳ ai đang bị bệnh và vệ sinh mọi bề mặt có thể tiếp xúc với tác nhân truyền nhiễm.

Ngoài ra, chế độ ăn uống cân bằng giàu vitamin và khoáng chất, cũng như tập thể dục thường xuyên có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch để có khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh tốt hơn.

Công nghệ, Sức khỏe tâm thần và Bệnh tật

Thế kỷ 21 đã chứng kiến những tiến bộ chưa từng có trong công nghệ và y học, giúp nhiều căn bệnh được loại trừ hoặc điều trị hiệu quả.

Tuy nhiên, sự phát triển của công nghệ số cũng mang đến những thách thức mới về sức khỏe tâm thần đặc thù của xã hội hiện đại.

Do đó, điều quan trọng là chúng ta phải hiểu tác động của công nghệ đến sức khỏe tinh thần của mình và cách chúng ta có thể ngăn chặn tác hại của công nghệ.

Công nghệ số đã cung cấp khả năng tiếp cận chưa từng có tới các mạng lưới toàn cầu, mở rộng các vòng tròn xã hội hiện có của chúng ta và cho phép chúng ta giao tiếp nhanh chóng ở khoảng cách xa.

Tuy nhiên, sự kết nối gia tăng này có thể dẫn đến cảm giác cô đơn do bị so sánh với cuộc sống của người khác hoặc liên tục tiếp xúc với nội dung tiêu cực, chẳng hạn như bắt nạt trên mạng.

Ngoài ra, nghiên cứu về chứng nghiện Internet đã phát hiện ra rằng dành quá nhiều thời gian trực tuyến có liên quan đến một loạt các triệu chứng về thể chất và tâm lý, bao gồm trầm cảm, lo âu và rối loạn giấc ngủ.

Hãy chăm sóc tâm trí của bạn

Sức khỏe tinh thần của chúng ta cũng quan trọng như sức khỏe thể chất.

Vào thế kỷ 21, ngày càng có nhiều người được chẩn đoán mắc các bệnh tâm thần như trầm cảm, lo âu và rối loạn lưỡng cực.

Điều này dẫn đến việc chúng ta ngày càng chú trọng hơn vào việc chăm sóc sức khỏe tinh thần. Điều cần thiết là phải nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh tâm thần để có thể xử lý đúng cách và ngăn ngừa đau khổ thêm.

Chúng ta phải thực hiện các bước chăm sóc tâm trí để giữ cho tâm trí luôn khỏe mạnh.

Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường endorphin, một chất hóa học tạo cảm giác thoải mái cho cơ thể, có lợi cho cả sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.

Ngoài ra, việc tìm kiếm sự giúp đỡ khi chúng ta cảm thấy choáng ngợp hoặc trải qua những cảm xúc khó khăn có thể là một phương pháp hiệu quả để giải tỏa căng thẳng và lo lắng trước khi chúng gây hại cho sức khỏe tổng thể của chúng ta.

Tác động của biến đổi khí hậu đến sức khỏe

Khi chúng ta bước vào thế kỷ 21, biến đổi khí hậu đã trở thành một trong những vấn đề toàn cầu cấp bách nhất.

Khi nhiệt độ tăng cao, điều này sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe con người.

Hậu quả của biến đổi khí hậu bao gồm nguy cơ mắc bệnh và tử vong do nhiệt độ tăng cao, cũng như sự gia tăng các bệnh truyền nhiễm như bệnh Lyme và virus Tây sông Nile.

Chúng ta cũng đang chứng kiến nhiều trường hợp dị ứng và hen suyễn hơn do mức độ ô nhiễm không khí cao hơn, tình trạng thiếu nước do hạn hán dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường nước cao hơn và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt gây ra thương tích về thể chất.

Tổ chức Y tế Thế giới ước tính rằng biến đổi khí hậu sẽ gây ra thêm 250.000 ca tử vong mỗi năm trong giai đoạn 2030 - 2050 do suy dinh dưỡng, căng thẳng do nhiệt, sốt rét, tiêu chảy và các tình trạng khác liên quan đến hiện tượng thời tiết khắc nghiệt.

Những thách thức mới ở phía trước

Thế kỷ 21 mang đến hàng loạt thách thức mới, đặc biệt là trong lĩnh vực y tế.

Những căn bệnh từng được coi là đã bị xóa sổ hiện đang tái phát do sự thay đổi trong môi trường và lối sống của chúng ta.

Điều này thúc đẩy các bác sĩ và nhà khoa học luôn cập nhật những tiến bộ mới nhất để tìm kiếm những phương pháp mới chống lại các bệnh tật hiện đại.

Bối cảnh hiện tại đặt ra những thách thức đặc biệt khi bệnh tật ngày càng kháng thuốc điều trị truyền thống hoặc do các yếu tố môi trường ngoài tầm kiểm soát của chúng ta gây ra.

Để giải quyết những vấn đề này, các chuyên gia y tế đã bắt đầu nghiên cứu các phương pháp điều trị và biện pháp phòng ngừa mới, chẳng hạn như tiêm chủng, thay đổi lối sống và thậm chí là kỹ thuật di truyền.

Mặc dù đã có một số tiến bộ trong việc điều trị những tình trạng này, nhưng vẫn còn nhiều việc phải làm nếu chúng ta muốn kiểm soát thành công các bệnh lý về thể chất ở độ tuổi này.

Phần kết luận

Tóm lại, các căn bệnh của thế kỷ 21 rất phức tạp và đa dạng.

Một mặt, những tiến bộ trong công nghệ y tế đã giúp chẩn đoán và điều trị các bệnh này nhanh hơn và chính xác hơn bao giờ hết.

Mặt khác, những thay đổi về lối sống, các yếu tố môi trường và những khám phá di truyền mới đã góp phần làm gia tăng các bệnh mãn tính và truyền nhiễm, đòi hỏi phương pháp điều trị toàn diện hơn.

Bằng cách kết hợp y học hiện đại với các biện pháp phòng ngừa như cải thiện chế độ ăn uống và tập thể dục, chúng ta hy vọng có thể giảm nguy cơ mắc các căn bệnh này trong những năm tới.